Ultrasonografia jest idealną, nieinwazyjną techniką obrazową do oceny zaburzeń w mosznie.
Daje możliwość różnicowania przyczyn ostrego bólu moszny i obrzęku, w tym zapalenie najądrzy i skrętu. U pacjentów z wyczuwalną nieprawidłowością lub obrzękiem moszny, za pomocą USG można wykryć, zlokalizować i scharakteryzować zarówno wewnątrzjądrowe jaki i zewnątrzjądrowe nieprawidłowości.
Badanie ultrasonograficzne jąder jest istotnym elementem obrazowania w diagnostyce patologii jąder i moszny, gdyż zapewnia widoczność drobnych szczegółów anatomicznych jądra i struktur otaczających oraz pozwala ocenić perfuzję naczyniową (przepływ krwi w narządach) w czasie rzeczywistym. Badanie kliniczne często daje niespecyficzne sypmtomy takie jak ból, obrzęk moszny lub wyczuwalny „guzek” o konsystencji stałej w mosznie. Badanie USG jąder jest w stanie zidentyfikować i scharakteryzować zachodzące zmiany w jądrach i często jest w stanie odróżnić zmiany łagodne lub złośliwe, a także zidentyfikować zaburzenia w strukturze, które wymagają interwencji chirurgicznej. Ponadto USG jest bezpieczne, stosunkowo niedrogie i łatwo dostępne, które nie wymaga promieniowania jonizującego.
U pacjentów badanie ultrasonograficzne jąder wykonuje się w przypadku wykrycia m.in takich schorzeń jak:
Wodniak jądra
Wodniak jądra to schorzenie, które może dotknąć mężczyzn w każdym wieku – od okresu niemowlęctwa po późny wiek dorosłości. Jest to nagromadzenie płynu wokół jądra. Często jest to spowodowane wydzielaniem płynu z fragmentu otrzewnej owiniętej wokół jądra. Pod warunkiem, że nie ma przepukliny, wodniaki poniżej 1 roku życia zwykle zanikają samoistnie. Wodniak jądra u noworodka lub bardzo małego dziecka jest zazwyczaj niegroźny, natomiast u dorosłego mężczyzny może zwiastować groźną chorobę (włącznie z nowotworem). Pierwotne wodniaki mogą rozwijać się w wieku dorosłym, szczególnie w podeszłym wieku i w gorących krajach, przez powolne gromadzenie się surowiczego płynu, prawdopodobnie spowodowane upośledzeniem reabsorpcji płynu, co wydaje się być wyjaśnieniem większości pierwotnych wodniaków, chociaż przyczyna pozostaje niejasna. Dlatego też lekarze zajmujący się tego typu przypadkami każdorazowo podkreślają, iż jakiekolwiek nieprawidłowości w obrębie moszny powinny być skonsultowane z odpowiednim specjalistą. Szybkie postawienie diagnozy i podjęcie odpowiednich kroków w zakresie terapii pozwala na całkowite wyleczenie.
Nowotwór jądra
Ultrasonografia (USG) jest metodą z wyboru w diagnostyce zmian nowotworowych jądra. Ultrasonografia w połączeniu z wywiadem i badaniem fizykalnym wykazuje blisko 98–100% czułości w wykrywaniu guzów w miąższu jądra. Nowotwór najczęściej objawia się jako jednostronny, bezbolesny guz lub obrzęk w mosznie. Podejrzenie choroby jest stawiane na podstawie typowego obrazu klinicznego choroby oraz wyniku badania ultrasonograficznego. Standardem jest wykonywanie u wszystkich chorych z podejrzeniem choroby nowotworowej jądra radykalnej operacji usunięcia jądra zwanej orchidektomią. Materiał tkankowy uzyskany podczas orchidektomii poddaje się badaniu histopatologicznemu, co pozwala na ostateczne rozpoznanie nowotworu oraz określenie typu histologicznego. Metoda pozwala na wiarygodne odróżnienie zmian wewnątrz miąższu jądra od tych położonych w tkankach pozajądrowych, a także odróżnienie zmian nowotworowych od zmian infekcyjnych. Odróżnienie lokalizacji wewnątrzjądrowej od pozajądrowej jest istotne, ponieważ większość zmian pozajądrowych jest łagodna, a lokalizacja wewnątrzjądrowa w większym stopniu wiąże się z ryzykiem zmian o charakterze złośliwym. W USG dopplerowskim może być widoczne wzmożone unaczynienie zmiany.